10 września mieliśmy okazję wykonać wspólnie motanki, czyli tradycyjne słowiańskie laleczki. Zajęcia odbyły się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa, w których nasz Wiatrak brał udział.

Motanki były tworzone z wielką starannością i intencją, zgodnie z zasadami magii. Każda z tych lalek miała swoją własną, unikalną moc, a ich stworzenie było pełne symbolizmu i znaczenia. Były wyjątkowe, ponieważ nosiły w sobie fragment duszy twórcy i emanowały mocą zgodnie z zamysłem ich stworzenia. W kulturze słowiańskiej pełniły różne funkcje. Były lalkami ochronnymi, używanymi w obrzędach i służącymi do zabawy.

Proces tworzenia motanek był całkowicie manualny i wykonywany wyłącznie rękoma. Kobiety, często wspólnie z dziećmi, były ich głównymi twórcami. Każda lalka zawierała fragment duszy twórcy i była odzwierciedleniem jego lub jej osobowości. Motanki były towarzyszami życia codziennego, podróży i ważnych okazji.

Wierzenia słowiańskie przypisywały tym lalkom niezwykłe moce, takie jak pomoc w życiu ludzi, ochrona ich bliskich i domostwa oraz spełnianie najskrytszych pragnień. Wierzyło się, że używając naturalnych materiałów, które miały kontakt z twórcą, można było wzmocnić moc motanki. Warto zaznaczyć, że motanki były tworzone bez użycia ostrych narzędzi ani igieł, aby uniknąć przekreślenia czyjegoś losu.

W zależności od przeznaczenia, do motanki dodawano konkretne elementy charakterystyczne, na przykład fragment obrusu lub zasłony, jeśli jej celem było chronienie domu. Pod ubraniem lalki ukrywano jej “serce”, często nazywane “duszą”, które wzbogacano roślinami, takimi jak szałwia, bylica, liście jabłoni, mięta, słoma lub różne nasiona, które były starannie wybierane zgodnie z zamierzonym celem. Lalki motanki nie miały wyrytych rysów twarzy, aby nie przypominać konkretnego osobnika. Ich ubranie było zawsze tradycyjne, a na głowie nosiły chustę.

Jeśli kobieta chciała stworzyć amulet motanki dla kogoś innego, musiała spełnić pewne warunki. Osoba, dla której był przeznaczony amulet, musiała być blisko związana z twórcą. Przed przekazaniem lalki, twórca musiał poinformować nowego właściciela o swoim zamiarze. Nowy właściciel musiał nadać lalce imię i dodać do niej coś od siebie, aby w pełni aktywować jej magiczną moc.